Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe w Krakowie to regionalne centrum Europa Nostra, paneuropejskiej federacji skupiającej w czterdziestu krajach Europy organizacje zajmujące się ochroną, zarządzeniem i popularyzacją dziedzictwa kulturowego i naturalnego. Prowadzi go jedna z najstarszych organizacji pozarządowych w Polsce, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, członek Europa Nostra od 1990 roku. Hub łączy formułę działania think-tanku, obserwatorium i laboratorium.
Jako platforma wzmacniamy głos organizacji pozarządowych z Europy Środkowo-Wschodniej w kształtowaniu europejskiej polityki dziedzictwa.
Ułatwiamy współpracę między organizacjami obywatelskimi a instytucjami zajmującymi się dziedzictwem w regionie.
Zwiększamy widoczność działań wspierających dziedzictwo w regionie.
Zajmujemy się różnymi aspektami dziedzictwa kulturowego – materialnego i niematerialnego, oraz naturalnego, w centrach miast i z dala od ośrodków miejskich, zarówno w skali wielkich projektów, jak i niewielkich inicjatyw.
Wiceprezes Europa Nostra od 2018 r. Historyk sztuki i ekonomista, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Jest założycielem Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie i był jego dyrektorem od jego powstania w roku 1991 do 2018. Jest kierownikiem Katedry Historii Gospodarczej i Społecznej oraz Katedry UNESCO Dziedzictwa i Studiów Miejskich na Uniwersytecie Ekonomicznym.
Specjalizuje się w zakresie urbanistyki, historii społecznej i sztuki oraz teorii i ochronie dziedzictwa kulturowego. W latach 2016-2017 był przewodniczącym Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Jest członkiem wielu organizacji i stowarzyszeń m.in. Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, którego jest prezesem. Jest autorem ponad 400 prac naukowych, w tym wielu książek wydanych w różnych językach.
Kierowniczka Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe, adiunktka w Instytucie Studiów Europejskich Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz pierwsza dyrektorka ds. programowych Muzeum Zabawek w Krakowie. Wcześniej pracowała na różnych stanowiskach w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie (2005–2020).
Ukończyła historię sztuki (2005) oraz dziennikarstwo i komunikację społeczną na Uniwersytecie Jagiellońskim (2007), doktoryzowała się z muzealnictwa (2012). Realizuje projekt badawczy „Partycypacja i post-muzeum”. Stworzyła „Atlas partycypacji muzealnej”. Autorka czterech książek, w tym dwóch wydanych w języku angielskim, „Museums and Centers of Contemporary Art in Central Europe after 1989” (Routledge, 2020) oraz „Art Museums in Australia” (Jagiellonian University Press, 2017), współautorka raportu Europa Nostra „Cultural Heritage Counts for Europe” i współredaktorka monografii „The Power of Heritage. Socio-Economic Examples from Central Europe” (z Joanną Sanetrą-Szeligą, Międzynarodowe Centrum Kultury, 2017).
Pracowała w zespole redakcyjnym magazynu „Architektura & Biznes” (2019–2022), była członkinią redakcji kwartalnika „HERITO” oraz redaktorką lokalną „RIHA Journal” – międzynarodowego czasopisma naukowego z zakresu historii sztuki (2010–2016). Członkini Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM) oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA). Stypendysta Australijskiego Instytutu Historii Sztuki na Uniwersytecie w Melbourne (2014/2015) oraz na Uniwersytecie w Cambridge (2013).
Zastępczyni kierowniczki Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe, adiunktka w Instytucie Gospodarki Przestrzennej i Studiów Miejskich (Katedra UNESCO Dziedzictwa i Studiów Miejskich) Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i konsultantka w Ośrodku Statystyki Kultury w Urzędzie Statystycznym w Krakowie.
Absolwentka UEK, gdzie w 2017 roku obroniła doktorat na temat roli kultury w rozwoju miasta, w oparciu na studium przypadku konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 w Polsce. Posiada doświadczenie pracy w administracji publicznej (Wydział Spraw Europejskich w Ministerstwie Kultury), sektorze kultury (Instytut Dziedzictwa Europejskiego w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie) oraz współpracy z sektorem pozarządowym (jako koordynatorka polskiej sieci Euro-Śródziemnomorskiej Fundacji im. Anny Lindh).
Prowadzi badania na temat społeczno-ekonomicznego potencjału kultury w rozwoju miast, wykorzystania dziedzictwa kulturowego w procesach innowacji i dyplomacji, wypływu mega-eventów na miasta historyczne i rezyliencji miast historycznych. Autorka i redaktorka publikacji na temat roli kultury w rozwoju lokalnym, polityki kulturalnej, Europejskich Stolic Kultury oraz dialogu międzykulturowego.
Specjalistka w Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe, ekspertka ds. dziedzictwa i międzykulturowości w Fundacji ARTS (małopolski koordynator Europejskich Dni Dziedzictwa), ambasadorka archiwistyki społecznej Centrum Archiwistyki Społecznej. Wieloletnia wykładowczyni akademicka (Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego).
Ukończyła kulturoznawstwo międzynarodowe (2007) oraz etnologię (2013) na Uniwersytecie Jagiellońskim. Laureatka XI edycji Konkursu Narodowego Centrum Kultury na najlepszą pracę doktorską z dziedziny nauk o kulturze. Certyfikowana mediatorka (od 2022). Autorka licznych publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym dwóch książek: „Festum folkloricum” (Narodowe Centrum Kultury, 2016) oraz „Handmade in Wiśniowa” (z Agnieszką Dudek, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, 2019). Pomysłodawczyni i współtwórczyni crowdsourcingowej aplikacji mobilnej EtnoStoria do oddolnej digitalizacji i storytellingu dziedzictwa (Fundacja ARTS, 2022). Posiada doświadczenie zawodowe w zakresie pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej (Instytut Kultury, Instytut Studiów Międzykulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Katedra Zarządzania Kulturą Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego), sektorze kultury (Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie) oraz w sektorze pozarządowym (m.in. w organizacjach akredytowanych do świadczenia usług doradczych na rzecz Komitetu Konwencji UNESCO 2003).
Specjalizuje się w zakresie krytycznych studiów nad dziedzictwem ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa niematerialnego, dziedzictwa międzykulturowego, dziedzictwa mniejszości, etnomarketingu oraz dziedzictwa cyfrowego, archiwistyki społecznej i digitalizacji oddolnej, jak również performatyki, studiów festiwalowych i relacji międzykulturowych. Była członkinią zespołu redakcyjnego czasopisma „Etnografia Nowa – The New Ethnography” (2018– 2019) oraz konsultacyjnej rady redakcyjnej „Mabini Review” (2017–2020), aktualnie członkini rady naukowej „Łódzkich Studiów Etnograficznych”. Należy do Association of Critical Heritage Studies, Intangible Heritage Researchers Network, Heritage Research Hub, Europeana Network Association, EASA Applied Anthropology Network.
Kierownik administracyjny w Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe oraz Dyrektor Biura i Prokurent w Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Pracuje również w Zakładzie Atlasu Historycznego (Pracownia Historii Cyfrowej) Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Ukończył historię (2016) na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, doktor nauk humanistycznych (2022). Jego zainteresowania badawcze dotyczą zagadnień związanych m.in. z demografią historyczną, przestrzennym wymiarem badań historycznych, genealogią i historią społeczną.
Asystentka administracyjna w Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe oraz Asystentka biura w Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa (od 2022). Studentka ostatniego roku archiwistyki, zarządzania dokumentacją i infobrokerstwa na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Jest przewodniczącą Studenckiego Koła Naukowego Instytutu Historii i Archiwistyki UP. Jej zainteresowania badawcze to archiwa społeczne i historia mówiona.
Specjalista ds. komunikacji naukowej i promocji w Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe.
Jest muzealnikiem, historykiem oraz popularyzatorem wiedzy o dziejach Uniwersytetu Jagiellońskiego, a jego główne obszary zainteresowań naukowych obejmują dzieje tej uczelni w okresie staropolskim. Adiunkt w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie jest kustoszem zbiorów numizmatycznych, sfragistycznych oraz medali. Aktywnie prowadzi konto w mediach społecznościowych „historiUJemy” oraz współpracuje z miesięcznikiem UJ „Alma Mater”, w którym regularnie publikuje artykuły. Dodatkowo, jest współautorem pierwszej gry planszowej Uniwersytetu Jagiellońskiego „Gaudeamus! Zbuduj średniowieczny uniwersytet”.
Od 2021 roku współpracuje także z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie, skupiając się na komunikacji i promocji w nowych mediach.
Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe jest prowadzony przez Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa).
Utworzone w 1897 roku Towarzystwo jest jedną z najstarszych organizacji pozarządowych w Polsce. Skupiając wokół swojego adresu przy ul. Św. Św. Jana 12 (a wcześniej w siedzibie Archiwum Narodowego na ul. Siennej 16) najwybitniejszych znawców dziejów Krakowa i, mówiąc dzisiejszym językiem, aktywistów miejskich, Towarzystwo na przestrzeni dziesięcioleci miało realny wpływ z jednej strony na wygląd Krakowa, a z drugiej na postrzeganie i wiedzę o mieście. Jako członek Europa Nostra Towarzystwo aktywnie włącza się w kształtowanie europejskiego, obywatelskiego modelu myślenia o dziedzictwie. Towarzystwo jest najstarszym polskim członkiem tej międzynarodowej organizacji, a prezes, prof. Jacek Purchla, jest jednocześnie jej wiceprezydentem.
Towarzystwo działa w historycznej kamienicy Krauzowskiej przy ul. Św. Jana 12, w sercu wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO centrum Krakowa. Dom został wybudowany w XIV wieku w stylu gotyckim. Nazwa kamienicy pochodzi od Krzysztofa Krauzego, rajcy miejskiego, który był jej właścicielem w XVII w. Jego starania doprowadziły do umieszczenia orła w herbie Krakowa. Zmarły w 1938 roku członek-założyciel Towarzystwa Klemens Bąkowski zapisał kamienicę w testamencie na rzecz Towarzystwa. Prawa do niej Towarzystwo odzyskało po wojnie w 1947 roku, a jego siedziba mieści się tu od 1972 roku (wcześniej funkcjonowało w budynku Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa przy ul. Siennej 16).
Działalność Huba prowadzona jest w dwóch reprezentacyjnych salach pierwszego piętra, które w 2022 roku odzyskały swój dawny blask po trwającym kilka lat remoncie konserwatorskim.
