Europejski Hub Dziedzictwa wybrał dziesięć lokalnych dobrych praktyk na rzecz dziedzictwa kulturowego przyczyniających się do tzw. potrójnej transformacji: zielonej, cyfrowej i społecznej. Wśród tych inicjatyw znalazł się projekt Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.
W naborze zgłoszonych zostało czterdzieści wniosków z trzydziestu trzech miast i regionów z terenu całej Europy. W kryteriach wyboru kładziono nacisk na zgodność zgłoszonych praktyk z nadrzędną tematyką projektu Europejskiego Huba Dziedzictwa, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji potrójnej transformacji oraz innowacyjnego charakteru inicjatyw.
Projekt „Ochrona dziedzictwa kulturowego przemysłu śląskiego poprzez tworzenie artefaktów cyfrowych”, realizowany przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, jest jedynym wybranym z terenu Europy Środkowo-Wschodniej.
Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu na Górnym Śląsku, działające od 1981 roku, to placówka posiadająca bogate zbiory związane z historią górnictwa, technologią górniczą i kulturą, mieszcząca się w budynku dawnego Starostwa Powiatowego powstałego w 1875 roku. W jego zbiorach znajdują się zarówno narzędzia (młotki, kilofy i aparaty oddechowe), jak i wielkogabarytowe maszyny używane do pracy pod ziemią. Muzeum nieustannie poszukuje nowych rozwiązań technologicznych mających na celu popularyzację dziedzictwa poprzemysłowego. Nowoczesne narzędzia pozwalają przybliżać zwiedzającym region, jego historię i miejsca, które przyczyniły się do rozwoju regionu we współczesnej i atrakcyjnej formie.
Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jest pionierem w dziedzinie zachowania i udostępniania dziedzictwa górniczego za pomocą nowoczesnych technologii. Technologie skanowania laserowego i fotogrametrii pozwalają na dokładne udokumentowanie obiektów oraz eksponatów muzealnych oraz dostęp do nich w formie wirtualnej. Proces skanowania 3D pozwala na tworzenie trójwymiarowych modeli wirtualnych zachowujących każdy detal i szczegół obiektu. Modele te stanowią cenne źródło informacji i materiałów do dalszych prac nad digitalizacją.
O projekcie „Ochrona dziedzictwa kulturowego przemysłu śląskiego poprzez tworzenie artefaktów cyfrowych”
Ponieważ cała Europa stawia sobie za cel osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 roku, regiony takie jak Śląski Obszar Metropolitalny, który w przeszłości rozwijał się wokół wydobycia węgla, stoją przed wyzwaniem, by cel ten urzeczywistnić przy jednoczesnym zachowaniu własnego dziedzictwa i regionalnej tożsamości. Jako kluczowy regionalny interesariusz odpowiedzialny za cyfryzację obiektów historycznych Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu kładzie również podwaliny pod przyszłość tych obiektów.
Laserowe skanowanie zabytkowych obiektów umożliwia wizjonerskim architektom zmianę przeznaczenia tych przestrzeni, zaprezentowanie ich władzom miejskim, interesariuszom komercyjnym i ogółowi społeczeństwa, wywołując jednocześnie ważną dyskusję. Dzięki temu muzeum, wykorzystując najnowocześniejsze technologie stosowane w grach wideo i przemyśle filmowym, takie jak Unreal Engine, tworzy fantastyczne wizje przeszłości i przyszłości. Muzeum nie jest już samotnym strażnikiem historii, ale „aktywatorem” przyczyniającym się do postindustrialnej transformacji.
Wszystkie pozostałe projekty znajdziesz tutaj.
“Praktyki, które zostały wybrane, podkreślają kluczową rolę dziedzictwa kulturowego jako czynnika generującego pozytywne zmiany. Stanowią inspirujące odpowiedzi na lokalne wyzwania, mają potencjał wpływania na rozwiązania polityczne oraz dostarczają studiów przypadków, które mogą być wzorem dla innych regionów. Cieszymy się, że poprzez projekt Europejskiego Huba Dziedzictwa wraz z naszymi partnerami możemy podkreślić zaangażowanie poszczególnych miast w proces potrójnej transformacji, którą można przyspieszyć jedynie dzięki wielopoziomowej współpracy– podkreśla Julie Hervé, dyrektorka ds. kultury w Eurocities, partner Europejskiego Huba Dziedzictwa.
Każdy z dziesięciu wybranych projektów przedstawiony zostanie w serii tematycznych artykułów, które systematycznie będą publikowane w najbliższych miesiącach. Różne studia przypadków, wykraczające poza te wybrane, zostaną również zaprezentowane w formie lokalnych historii w czterech tematycznych webinarach. Miasta, w których zlokalizowane są wybrane przez Europejski Hub Dziedzictwa praktyki, mają również możliwość zorganizowania wizyty studyjnej dla delegacji składającej się z dwudziestu uczestników, która finansowana będzie w ramach projektu.
Europejski Hub Dziedzictwa to jeden z największych projektów w zakresie dziedzictwa kulturowego obejmujący swym zasięgiem całą Europę, którego celem jest wsparcie zielonej, społecznej i cyfrowej transformacji. Kraków Heritage Hub należy do konsorcjum projektu składającego się z 21 europejskich organizacji i instytucji. Projekt odpowiada na potrzebę stworzenia bardziej stałego huba dziedzictwa w Europie, który zgromadzi różnorodnych interesariuszy w celu zapewnienia bardziej ustrukturyzowanej współpracy i koordynacji działań na wszystkich poziomach zarządzania, od lokalnego po europejski i międzynarodowy. Szczególny nacisk kładziony jest na działania w dziedzinie klimatu i zielonej transformacji; integracji, spójności i dostępności; a także innowacji i transformacji cyfrowej. Niniejsze trzy przekrojowe zagadnienia stanowiąc sedno całego projektu są podstawą wszystkich jego działań.